#กุหลาบมอญ
◎ ดอกดวงเด่นเห็นถนัดขนัดกลีบ
ชื่นชูชีพชีวันพรรณไม้หอม
สารพัดสรรพคุณชวนอดออม
ประโยชน์หลากมากพร้อมสารพัน
◎ ไม้ตะเลงแต่บูรพ์บรรพ์พรรณไม้หอม
ทรงถนอมนำมาปลูกไว้เชยขวัญ
ยี่สุ่นเทศจึงเรียกแปลงออกชื่อพลัน
กุหลาบมอญแต่บัดนั้นกันสืบมา
◎ อยู่บ้านเรามานานจนสนิท
เพลินชมพิศจิตภิรมย์รื่นนาสา
เป็นไม้ดีมีคุณเกินสมญา
พรรณพฤกษาน่าถนอมกล่อมเกลี้ยงเอย ๚ะ๛
“ตึก หน้าพระลาน“
๓๐ พฤษภาคม ๒๕๖๑ / ๑๖:๑๖ น.
※※※※※※※※※※
“กุหลาบมอญ“ หรือ “#ยี่สุ่น“
ชื่อสามัญ : Damask rose, Pink damask rose, Summer damask rose, Rose
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Rosa damascena Mill
จัดอยู่ในวงศ์กุหลาบ (ROSACEAE)
เป็นไม้พุ่มสูง ๑ ถึง ๒ เมตร
แตกกิ่งก้านตั้งแต่โคนต้น
เปลือกต้นเรียบ
มีหนามแหลมตามกิ่งและตามลำต้น
ปกติมีหนามมากและมีความยาวไม่เท่ากัน
มีลักษณะตรงถึงโค้งเล็กน้อย
หนามอ่อนเป็นสีน้ำตาลแกมสีแดง
ส่วนหนามแก่เป็นสีเทา
ใบประกอบแบบขนนก ปลายใบคี่
ออกเรียงสลับกัน
ใบย่อยเป็นรูปไข่ ประมาณ ๓ ถึง ๕ ใบ
ปลายใบแหลม โคนใบมน ขอบใบหยักฟันเลื่อย
แผ่นใบด้านล่างมีขนไม่มีต่อม
หูใบส่วนใหญ่ขอบเรียบ ปลายยื่นยาว
ส่วนก้านใบมีขนสีน้ำตาลแดง
ออกดอกที่ปลายกิ่งเป็นดอกช่อ
แบบกระจะหรือช่อแบบกระจุกแตกแขนง
มีประมาณ ๓ ถึง ๑๐ ดอก หรือมากกว่านี้
ออกดอกบริเวณปลายยอด
ดอกย่อยเป็นสีชมพูและมีกลิ่นหอม
มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางกว้าง ๘ เซนติเมตร
กลีบดอกมีกลิ่นหอม
ค่อนข้างกลมเรียงซ้อนกันเป็นชั้นๆ
ปลายกลีบดอกมน เป็นหยักตื้นๆ หรือเป็นคลื่น
โดยปกติมีกลีบดอก ๒๐ ถึง ๓๐ กลีบ
กลีบดอกมีตั้งแต่สีแดงจนถึงสีขาว
แต่ส่วนใหญ่จะเป็นสีชมพูกุหลาบถึงแดง
ดอกมีเกสรเพศผู้จำนวนมาก ๑๐๐ ถึง ๑๒๐ ก้าน
ส่วนเกสรเพศเมียมีจำนวนมากเช่นกัน
ก้านเกสรมีขน
ส่วนกลีบเลี้ยงดอกเป็นสีเขียว
มีลักษณะเป็นรูปสามเหลี่ยม
เป็นติ่งแหลมกว้าง ม้วนโค้งตอนดอกบาน มีต่อม
ส่วนฐานรองดอกมีลักษณะเป็นรูปถ้วย
ด้านนอกมีต่อมขนอยู่เป็นจำนวนมาก
และด้านในมีขน
ส่วนก้านช่อดอกยาว ๗ เซนติเมตร
และมีหนามเล็กๆ
ผลเป็นรูปทรงกลม บ้างว่ารูปไข่
ยาว ๒.๕ เซนติเมตร มีสีแดงอ่อนถึงเข้ม
ผลเป็นผลสดและเป็นผลกลุ่ม
ในผลมีเมล็ดสีออกน้ำตาลประมาณ ๑ ถึง ๓ เมล็ด ลักษณะของเมล็ดเป็นรูปสามเหลี่ยมกลม
ยาวประมาณ ๐.๓ ถึง ๐.๕ เซนติเมตร
“กุหลาบมอญ“ เป็นไม้ดอกกลางแจ้ง
เจริญเติบโตได้ดีในที่โล่งกลางแจ้ง
กับในดินร่วนซุยที่มีธาตุอาหารเพียงพอ
และระบายน้ำได้ดี
ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ดและการปักชำกิ่ง
วิธีการตอนกิ่งเป็นวิธีที่นิยมที่สุด
เนื่องจากออกรากได้ง่าย
“กุหลาบมอญ“
เป็นไม้ดอกที่มีดอกสวยงาม
และมีกลิ่นหอมแรงมาก
ดอกบานได้หลายวัน
ออกดอกได้ตลอดทั้งปี
ปลูกได้ง่าย และดูแลรักษาไม่ยาก
#สรรพคุณของกุหลาบมอญ
● ในตำรายาไทยใช้กลีบดอกมีรสสุขม เช่น “กุหลาบมอญ“ เข้า “ยาหอม“ เป็นยาบำรุงหัวใจ
● ดอกแห้งช่วยแก้อาการอ่อนเพลีย และเป็นยาระบายอ่อนๆ
● น้ำดอกไม้เทศที่มีส่วนผสมของกุหลาบมอญ ช่วยแก้อาการอ่อนเพลียและกระวนกระวาย
● กลีบดอกช่วยขับน้ำดี
#ข้อมูลทางเภสัชวิทยา ของ “กุหลาบมอญ“
● มีฤทธิ์ในการคลายกล้ามเนื้อเรียบ
● มีฤทธิ์กดการทำงานของกล้ามเนื้อลาย
● น้ำมันกุหลาบมอญเป็นสารที่มีความปลอดภัยในการใช้ทดลอง (LD50)
#ประโยชน์ของกุหลาบมอญ
● นำดอกมาร้อยเป็นอุบะมาลัย กลีบมาร้อยเป็นพวง
● นำกลีบดอกมาชุบแป้งทอด กินเป็นผักแนมกับน้ำพริก หรือทำเป็น “ยำดอกกุหลาบ”
● ใช้แต่งหน้าขนมตะโก้ หรือโรยบนท่อนอ้อยควั่น เพิ่มความสวยงาม
● กลีบดอกตากแห้งใช้ทำเป็น “ชากุหลาบ“ หากมีรสฝาดก็ให้เติมมะนาวหรือเกลือ
● กลีบดอกสดใช้น้ำมันหอมระเหยแต่งกลิ่นเครื่องสำอาง แต่งกลิ่นยา แต่งกลิ่นอาหาร และน้ำเชื่อมของขนมไทย หรือทำดอกไม้ประดิษฐ์และ “บุหงา“
● น้ำกุหลาบใช้เป็นส่วนผสมของน้ำดอกไม้เทศ
● ปลูกเป็นไม้ประดับ
เหตุที่เรียกว่า “กุหลาบมอญ“
เพราะเดิมเป็นไม้พันธุ์พื้นเมืองหงสาวดี
เป็นที่โปรดปรานของ
สมเด็จพระนเรศวรราชาธิราชเป็นเจ้า
เมื่อครั้งประทับที่กรุงหงสาวดี
เมื่อเสด็จนิวัตอโยธยา
จึงโปรดให้นำกลับมาปลูกในเมืองไทย
เครดิตภาพ :
“ดอกกุหลาบมอญ“ ที่ “วังไกลกังวล“ หัวหิน
#Jomsurawong @soomkiaw
You must be logged in to post a comment.